แอมป์ 1 Watt กับแอมป์ 100 W เสียงดังต่างกัน 100 เท่า หรือไม่ ?

Posted by Sutana Pornsermluck 06/02/2014 0 Comment(s) บทความเกี่ยวกับหลอดสุญญากาศ,

แอมป์ 1 Watt กับแอมป์ 100 W เสียงดังต่างกัน 100 เท่า หรือไม่ ?

แอมป์ Watt มากหรือ Watt น้อยดีกว่ากัน?

 

หลายๆท่านคงเคยได้ยินคำถามหรือมีคำถามเกี่ยวกับเรื่องเหล่านี้นะครับ วันนี้เรามาหาคำตอบกันครับ

แอมป์ 1 Watt กับแอมป์ 100 W เสียงดังต่างกัน 100 เท่า หรือไม่ ?

เรื่องนี้คงต้องเริ่มจากทฤษฏีก่อนครับผม ตัวของลำโพงจะมีค่าอยู่ค่าหนึ่งที่เราเรียกกันว่าค่าความไวของลำโพง(sensitivity) มีหน่วยเป็น dB/w @ 1m. หรือแปลให้เป็นภาษาชาวบ้านง่ายๆว่า ลำโพงตัวนี้จะให้ความดังกี่ dB เมื่อเราใส่พลังงานเข้าไป 1 W โดยที่เราอยู่ห่างจากตัวลำโพง 1 เมตร

ทีนี้ลองมาดูค่านี้โดยทั่วๆไปของตู้ลำโพงแอมป์กีต้าร์จะอยู่ระหว่าง 95-105 dB/w @ 1m นั่นหมายถึง ถ้าเราใส่พลังงานเข้าไป 1 W และเรานั่งห่างจากลำโพง 1 เมตร เราจะได้ยินเสียงดัง 95-105 dB

ทีนี้ลองมาดูตารางเปรียบเทียบความดังสมัยที่เราเรียนกันตอนเด็กๆครับ

  เครื่องบิน

130

เดซิเบลเอ

เสียงเจาะถนน

120

เดซิเบลเอ

โรงงานผลิตอลูมิเนียม

100-120

เดซิเบลเอ

วงดนตรีร็อค

108-114

เดซิเบลเอ

งานค็อกเทลที่มีแขกประมาณ 100 คน

100

เดซิเบลเอ

รถสามล้อเครื่อง

92

เดซิเบลเอ

รถบรรทุกสิบล้อ

96

เดซิเบลเอ

รถยนต์

85

เดซิเบลเอ

รถจักรยานยนต์

88

เดซิเบลเอ

เสียงคนพูดโดยทั่วไป

50

เดซิเบลเอ

 

จากตารางจะเห็นว่า ความดังระดับ 105 dB นั้นใกล้เคียงกับคอนเสริตวงดนตรี Rock !!!

ถูกต้องแล้วครับมันเป็นเช่นนั้นจริงๆ แต่คำถามต่อไปคือ งั้นจะซื้อทำไมละครับ แอมป์ 100W แค่ 1W ก็ดังเท่ากลางงานคอนเสริตดนตรี Rock แล้ว

 

 

ร่ายยาวมาเข้าคำถามสักทีครับผม  หน่วย dB มีค่าเป็น Log scale ครับ ไม่ได้เป็น Linear Scale หมายความว่า ค่าต่างกัน 100 เท่าไม่ได้แปลว่าเสียงดังต่างกัน 100 เท่าครับ  โดยทั่วไปความดังที่ดังเพิ่มขึ้นทุก 3 dB จะต้องใช้ Watt เพิ่มขึ้น 2 เท่าตามตาราง

Ex. ที่ความไวลำโพง 100 dB/W @ 1 m  

Watt

dB

1

100

2

103

4

106

16

109

32

111

64

114

128

117

 

จากตารางจะเห็นได้ว่าหากเราต้องการระดับเสียง เพิ่มขึ้นจากเดิม 17 dB ซึ่งถ้าเทียบเป็นระดับความดัง จะรู้สึกว่าดังกว่าเกือบๆ 4 เท่าครับ เราต้องเพิ่มกำลังเข้าไปถึง 128 เท่าเลยทีเดียวครับผม

สรุปครับผม แอมป์ 1 W กับ 100 W ความดังสูงสุดจะดังกว่ากันประมาณ 3 เท่า เท่านั้นครับ ไม่ใช่ 100 เท่า

 

คำถามต่อมาคือ เสียงดังระดับ Rock Concert ก็ดังมากอยู่แล้ว ไม่อยากได้ความดังมากกว่านั้น ใช้ 1 w ก็พอแล้วใช่มั้ย?

คำตอบคือใช่ครับ แต่มีข้อแม้ว่าคุณจะต้องนั่งเล่นหน้าตู้เป็นระยะห่าง 1 เมตรตลอดไม่ขยับไปไหน คุณจะได้เสียงดังระดับนั้นแน่นอนครับ แต่ถ้าคุณนั่งถอยห่างออกมา เพิ่มจากเดิม ยกตัวอย่างเช่น จากเดิมได้ยิน 100db ที่ระยะ 1 m ถ้าคุณถอยห่างออกมาเป็น 2 m. คุณจะได้ยินเสียงดังประมาณ 97 db  ถ้าคุณถอยห่างออกมาเป็น 3 m. คุณจะได้ยินเสียงดังประมาณ 90 db  ครับผม

 

นอกจากนั้นแล้วในเรื่องของความถี่ก็มีผลครับ หูคนเราจะไวต่อความถี่เสียงช่วง 1k-5k มากครับ ตัวอย่างเช่นถ้าเราต้องการให้เสียงความถี่ 20 hz ดังเท่ากับเสียงของความถี่ 1k-5k ที่ 80db เราต้องเปิดเสียงความถี่ 20hz ดังประมาณ 120db  นั่นเป็นเหตุผลที่ว่าแอมป์เบสจะต้องมี Watt ที่มากกว่าแอมป์กีต้าร์ เพื่อให้ความดังใกล้เคียงกัน

 

แอมป์ Watt มากหรือ Watt น้อยดีกว่ากัน?

จากเหตุลผลข้างต้น มาถึงตรงนี้ก็คงตอบได้ว่าแล้วแต่สถานการณ์ที่จำเป็นต้องใช้ครับ กีต้าร์เป็นเครื่องดนตรีที่มีเสียงที่มีย่านเสียงกลางเป็นส่วนมาก ไม่จำเป็นต้องเผื่อ watt เพื่อไปใช้ขับดันเสียงต่ำมากสักเท่าไหร่  หากใช้ในบ้านเลือก watt น้อยๆก็เพียงพอสำหรับการใช้งานแบบสบายๆแล้วครับ แต่ถ้าออกเวทีใหญ่ต้องการให้เสียงจากแอมป์ Cover เวที หรือจำเป็นต้องดังแข่งกับเครื่องดนตรีอื่นๆ แอมป์ขนาดใหญ่จะช่วยในเรื่องนี้ครับ

 

อีกส่วนหนึ่งเป็นเรื่องของเสียงครับ แอมป์กีต้าร์หลอดโดยเฉพาะแอมป์ประเภทเสียงแตก จะให้เสียงอิ่มและมีน้ำหนักที่ดีเมื่อถูกเปิดใกล้เคียงขีดจำกัดความดังของมันครับ เนื่องจากจะเป็นจุดที่หลอด Power เริ่ม overdrive ซึ่งเป็นที่มาของเสียงกีต้าร์ในตำนานทั้งหลายครับ  หากเราซ้อมในบ้านใช้แอมป์ขนาดใหญ่ เราไม่มีทางที่จะเปิดได้ถึงความดังสูงสุดของมันแน่นอนครับ

 

นอกจากนั้นยังเป็นเรื่อง Maintenance ด้วยครับโดยเฉพาะแอมป์ประเภทหลอด เนื่องจากหลอดมีอายุการใช้งาน การเปลี่ยนหลอดจึงเป็นสิ่งที่หลีกเลี่ยงไม่ได้ ค่าใช้จ่ายในการเปลี่ยนหลอดแอมป์ 100 w นั้นเฉลี่ย ตกประมาณ 5,000 บาทต่อครั้ง ในขณะที่แอมป์ 5 w โดยเฉลี่ยแล้ว ตกไม่ถึง 1000 บาทต่อครั้ง หากเผาหลอดทิ้งไปโดยไม่ได้ใช้งานมันให้คุ้มค่าเต็มประสิทธ์ภาพก็เป็นเรื่องที่น่าเสียดายครับ

เขียน Comment