-
ยังไม่มีสินค้าในตระกร้า!
เมนู
ยังไม่มีสินค้าในตระกร้า!
Standby switch คืออะไร
ตามชื่อของมัน stand by switch เป็นสวิทซ์ที่ทำให้วงจร Heater ทำงานเพื่ออุ่นหลอดก่อนที่จะปล่อย HT เข้าสู่วงจร ซึ่งลักษณะวงจรแบบนี้พบมากในแอมป์กีต้าร์หลอด บางครั้งอาจพบเห็นได้ในแอมป์ Hi-Fi หลอด และเป็นเรื่องประหลาดอย่างมากที่สวิทซ์นี้ดูเหมือนจะมีความสำคัญกับมือกีต้าร์มาก มีหลายๆคนที่อยากจะเพิ่มสวิทซ์นี้เข้าไปในแอมป์ที่ไม่มีสวิทซ์ตัวนี้ ซึ่งโดยทั่วไปก็น่าจะสามารถทำได้โดยไม่ส่งผลกระทบอะไร แต่อย่างไรก็ตามมันไม่มีความจำเป็นที่จะต้องจ่ายเพื่อให้ได้มา ซึ่ง คุณสมบัติที่ไม่จำเป็นสำหรับศตวรรษที่ 21
เหตุผลที่ว่า ทำไมแอมป์กีต้าร์ต้องมี standby switch นั้นยังเป็นสิ่งที่คลุมเครือ สวิทซ์ในลักษณะนี้จะไม่สามารถพบเจอได้ในเครื่องใช้ไฟฟ้าหลอดแบบอื่นๆ เช่น เครื่องอัดหลอด หรือวิทยุหลอด ดูเหมือนว่าการเริ่มต้นจริงๆจังๆของเรื่องนี้จะมาจาก แอมป์ Fender Bassman ซึ่งจริงๆแล้วมันถูกแนะนำให้ใช้เป็น Mute Switch กล่าวคือเป็นการทำให้แอมป์ไม่มีเสียง และเป็นการลดการใช้กำลังไฟลง แต่ไม่ปล่อยให้ไส้หลอดเย็น ซึ่งเป็นการทำให้แอมป์พร้อมเล่นอยู่ตลอดเวลา โดยไม่ต้องรอเวลาวอร์มหลอด ซึ่งเป็นสิ่งสำคัญในการแสดงสด
แต่อย่างไรก็ตามมันก็ยังไม่ใช่สิ่งที่น่าสนใจ เนื่องจากเราควรที่จะเห็นคู่แข่งของ Fender ในเวลานั้น ทำตามอย่างหรือใส่ Mute Switch ลงในแอมป์ของพวกเขา คู่แข่งอย่าง Gibson และ Vox ต่างนิ่งเฉยกับ สวิทซ์นี้ในช่วงยุค 60 แต่จุดเปลี่ยนจริงๆคือ เมื่อ Marshall เริ่มผลิตแอมป์ตัวแรก เป็นที่ยอมรับกันโดยกว้างขวางว่า แอมป์ Marshall ตัวแรกนั้น Copy ทุกอย่างมาจาก 5F6A ของ Fender แม้กระทั่ว Standby switch ตัวนี้
แม้ว่าทฤษฎีของ Mute Switch นี้ถูกต้อง และพลังงานทุกวันนี้มีราคาถูกลง มันน้อยจนไม่มีความจำเป็นที่จะต้องตัด HT ออก ในช่วง Mute เนื่องจากแอมป์กีต้าร์ ไม่ได้เปิดให้ Standby ตลอดทั้งวัน ไม่เหมือนกับเครื่องใช้ไฟฟ้าอื่นๆ การปิดเปิด HT บ่อย ส่งผลต่อ อุปกรณ์ในแอมป์เช่น เรคติไฟเออร์ ตัว C หลอด และฟิวส์ มากกว่าที่จะปล่อยให้มันเปิดไว้อย่างนั้นเฉยๆ แอมป์สามารถ Mute ได้อย่างง่ายๆด้วยการ ลัดวงจรสัญญาณ Audio ลงกราวน์ที่จุดใดจุดหนึ่งที่สะดวก โดยไม่จำเป็นต้องใช้สวิทซ์ทดแรงดันสูงเหมือน Standby Switch
มีบางเหตุผลอ้างอิงว่า การใช้ Standby switch จะช่วยเพิ่มอายุการใช้งานของหลอด ความจริงคือ Standby switch ไม่มีส่วนเกี่ยวข้องในเรื่องนี้ การที่ gm ของหลอดมีค่าลดลง เนื่องจากการระเหิดของ วัสดุ Cathode ซึ่งขึ้นอยู่กับอุณหภูมิของ Cathode และเนื่องจาก Standby Switch ปล่อยให้อุณหภูมิในหลอดมีค่าคงที่ ดังนั้นการระเหิดยังเกิดขึ้นแม้ว่าแอมป์กำลัง standby อยู่
บางทฤษฎีบอกว่าแอมป์ควรจะต้องใช้ในแอมป์ที่ใช้ ไดโอด เนื่องจากมันไม่สามารถที่จะ soft start ได้ แบบเดียวกับการให้หลอด Rectifier ซึ่งในจุดนี้ก็ดูเหมือนว่าจะไม่ถูกต้องอีกเช่นเดียวกัน เนื่องจากแอมป์ตัวแรกที่มีสวิทซ์นี้คือ Fender Bassman ก็ใช้หลอด Rectifier เช่นเดียวกัน
ตามความเห็นของผู้แต่งคิดว่า สวิทซ์นี้ทำหน้าที่เพื่อป้องกันตัว C เนื่องจาก ตัว C ทนแรงดันสูงในยุคนั้นราคาแพงมาก และมีความเสถียรต่ำ แอมป์ Bassman ใช้ไฟสูงเพื่อเพิ่มกำลังขับ และมันมีหลอดและอุปกรณ์อื่นๆที่ไม่เหมือนกันกับ แอมป์รุ่นอื่นๆ การลดต้นทุกจึงใช้ตัว C ที่มีค่าทนแรงดันสูงสุดให้แท่นกับแรงดันใช้งานปกติของแอมป์เท่านั้น หากเราเปิดแอมป์ในขณะที่หลอดเย็นอยู่ HT ในวงจรอาจสูงเกิน Limit ของตัว C และอาจทำให้ C เสียได้ Standby Switch จึงทำหน้าที่อุ่นหลอดก่อนปล่อย HT เข้าวงจร อย่างไรก็ตามขึ้นอยู่กับผู้ใช้ด้วยว่าจะมีความเข้าในการใช้สวิทซ์นี้ดีแค่ไหน
สิ่งที่สนับสนุน ทฤษฏีนี้สังเกตได้จากแอมป์รุ่นอื่นๆของ Fender ที่มีความซับซ้อนน้อยกว่า ก็ไม่มีสวิทซ์ตัวนี้เช่นกัน ในปัจจุบันนี้เราสามารถหาตัว C ที่มีคุณภาพสูงได้ไม่ยากและในราคาต่ำ และในหลายกรณีการ Standby สามารถทำให้เป็นอัตโนมัติ โดยไม่ต้องพึ่งผู้ใช้ในการช่วยอุ่นหลอด
เรื่องเล่าเกี่ยวกับ Standby Switch
มันเป็นการเน้นย้ำเป็นอย่างดีเกี่ยวกับสวิทซ์นี้ไม่มีผลต่ออายุการใช้งานของหลอด หากมันมีผลเราควรจะเห็นการกล่าวถึงเรื่องนี้บางครั้งบางคราวใน Textbook หรือ Datasheet ของหลอด หนังสือบางเล่มตัดหลอด Receiving ออกจากหัวข้อการ Pre-heat ของหลอด ถึงแม้จะเป็นอย่างนั้นเราจะเห็นการโฆษณาเกี่ยวกับเรื่องนี้อย่างต่อเนื่อง ทั้งใน Internet หนังสือเครื่องเสียงที่ไม่ได้เป็น Technical แต่เราจะไม่เห็นเรื่องนี้ในตำราเรียน หรือแม้แต่บริษัททำแอมป์กีต้าร์ที่เป็นที่รู้จักต่างๆ
อ้างอิง: Designig Power Supplies for Tube Amplifier by Merlin Blencowe
